W wieloetnicznym imperium Xiongnu kobiety miały wielką władzę
18 kwietnia 2023, 11:23Na 1500 lat przed Czyngis-chanem, który zapoczątkował budowę największego lądowego imperium w historii ludzkości, mongolscy nomadzi stworzyli swoje pierwsze imperium. Konfederacja Xiongnu powstała w III wieku p.n.e. i przez kilka wieków dominowała na stepach Azji Wschodniej, rzucając wyzwanie imperialnym Chinom i skłaniając je do rozbudowy Wielkiego Muru. Konfederacja Xiongnu była państwem wieloetnicznym o wysokim zróżnicowaniu genetycznym nawet wśród elity rządzącej.
Wynalazki z przypadku. Jak przypadek może osłodzić życie, a nawet je uratować
16 sierpnia 2023, 10:42Wiele udogodnień współczesnego życia uznajemy za oczywiste i dane raz na zawsze. Jednak za wszystkimi tymi, oczywistymi dla nas, rzeczami, stoją wieki rozwoju kultury i nauki, często ciężka praca wielu ludzi, ale niejednokrotnie całkowity przypadek. I to dziełem przypadku było wynalezienie banalnego frisbee, przydatnej sacharozy czy ratującego życie wszczepialnego rozrusznika serca. A było to tak...
Jony w nanorurkach
10 września 2010, 12:17Uczeni z MIT-u, jako pierwsi w historii, zaobserwowali przepływ pojedynczych jonów przez węglowe nanorurki. Dzięki takiemu osiągnięciu nanorurki można będzie wykorzystać w roli superczułych detektorów oraz do badania reakcji chemicznych na poziomie pojedynczych molekuł.
W atomowych „śmigłach” zjawiska kwantowe potrafią imitować zwykłą fizykę
5 czerwca 2017, 10:08Niektóre grupy atomów w cząsteczkach mogą się obracać pod wpływem przypadkowych bodźców z otoczenia. I nie jest to ruch ciągły, lecz skokowy. Zwykle uważa się, że takie przeskoki zachodzą w sposób typowy dla obiektów klasycznych, takich jak śmigło wentylatora potrącane palcem. Chemicy z instytutów PAN zaobserwowali jednak rotacje przebiegające według nieintuicyjnych reguł świata kwantów: w odpowiednich warunkach potrafią one świetnie naśladować klasyczne obroty
7 lat pozostawał bez ruchu. To dużo, nawet jak na odmieńca jaskiniowego
5 lutego 2020, 04:07Węgierscy naukowcy donoszą o zaobserwowaniu salamandry, która pozostała bez ruchu przez... 7 lat. Uczeni z Uniwersytetu Budapesztańskiego badają odmieńce jaskiniowe zamieszkujące zalane jaskinie we wschodniej Hercegowinie. Grupa zwierząt została oznakowana, a ruchy każdego z osobników obserwowano przez wiele lat.
Aksonowe chodzenie rakiem
22 lutego 2011, 09:52Dotąd sądzono, że dendryty przewodzą sygnał do ciała komórki (stanowią wejście), a aksony wyprowadzają sygnał na zewnątrz (są wyjściem). Okazuje się, że to nie do końca prawda, bo aksony mogą też działać w przeciwną stronę i przewodzić sygnał do ciała neuronu.
Planeta z pierścieniami przesłania gwiazdę Tabby?
24 sierpnia 2017, 09:26Odkryta przed kilkoma laty gwiazda KIC 8462852 – tzw. gwiazda Tabby – od razu zaczęła wzbudzać wielkie zainteresowanie. Światło gwiazdy przygasa bowiem kilkukrotnie w ciągu roku w sposób, którego astronomowie nie potrafią wyjaśnić. Pojawiły się więc najróżniejsze hipotezy, w tym i takie mówiące o istnieniu wokół gwiazdy struktury zbudowanej przez obcą cywilizację.
Farmy słoneczne i wiatrowe mogą wspomóc szatę roślinną Sahary i Sahelu
7 września 2018, 10:10Nowe badania, bazujące na modelach klimatycznych, sugeruje, że zainstalowanie na Saharze i Sahelu wielkich farm słonecznych i wiatrowych, zwiększyłoby lokalne temperatury, opady i wegetację. Całościowy wpływ takich instalacji były najprawdopodobniej korzystny dla regionu.
Żyje szybko, umiera młodo
28 lutego 2014, 16:32Pustułka maskareńska to przykład olbrzymiego sukcesu obrońców środowiska, niezwykłych możliwości dostosowania się do nowych warunków przyrodniczych, ale również źródło poważnego zaniepokojenia wśród ekspertów.
Występowanie populacji niedźwiedzi w Kanadzie pokrywa się z... zasięgiem grup językowych
28 sierpnia 2021, 10:33Związki ludzi i zwierząt są bardziej złożone i niespodziewane, niż nam się wydaje. Dowodem najnowsze odkrycie z Kolumbii Brytyjskiej, gdzie rdzenni mieszkańcy od tysięcy lat dzielą gęsto zalesione wybrzeża z niedźwiedziami. Badania DNA wykazały, że na obszarach tych żyją trzy zróżnicowane genetycznie populacje niedźwiedzi
